Khái niệm Ikigai
Ikigai là một thuật ngữ thể hiện ý tưởng hạnh phúc trong cuộc sống. Thuật ngữ Ikigai được ghép từ ikiru (sống) và kai (thấy được hy vọng). Trong tiếng Nhật, nó có nghĩa là “tìm kiếm mục đích sống của đời bạn” hay “một lý do để thức dậy vào mỗi sáng”. Theo người Nhật, mỗi người đều có một Ikigai ẩn. Việc tìm nó đòi hỏi một cuộc tìm kiếm sâu rộng và thường kéo dài. Sự tìm kiếm này được coi là rất quan trọng, vì người ta tin rằng sự khám phá ra Ikigai của một người mang lại cho họ sự thỏa mãn và ý nghĩa của cuộc sống.
Với người Nhật, sẽ thật hạnh phúc nếu mỗi người có thể tìm ra và theo đuổi Ikigai của mình. Khi đó ta sẽ có niềm vui cuộc sống và sự hài lòng với bản thân. Để hiểu đơn giản về Ikigai, hãy lấy một cá nhân bất kỳ và đặt 4 câu hỏi tượng trưng cho 4 lĩnh vực:
– Bạn yêu thích làm việc gì nhất?
– Bạn làm tốt ở lĩnh vực nào?
– Xã hội cần gì nhất (từ bạn)?
– Bạn kiếm được tiền từ việc gì?
Tìm ra câu trả lời và sự cân bằng giữa 4 lĩnh vực này chính là cách một người tìm thấy Ikigai. Người phương Tây muốn tìm một lời giải thích nhanh chóng cho triết lý này. Nhưng với người Nhật, Ikigai là một quá trình chậm rãi và chẳng có liên quan gì đến công việc hay thu nhập. Việc bắt đầu tìm Ikigai bất cứ lúc nào cũng là thích hợp và Ikigai có thể thay đổi theo độ tuổi. Hãy nhớ rằng đây là quá trình rất lâu dài, tốn kém nhiều trí lực, thời gian và chi phí. Vì vậy bạn hãy dành thời gian để tìm hiểu kĩ càng trước khi đưa ra câu trả lời cho các câu hỏi sau.
- Bạn là ai?
Mỗi người trong chúng ta đều khác nhau. Có những người có thể ngồi bên bàn máy tính từ sáng đến tối. Nhưng có người phải nay đây mai đó mới thỏa mãn. Cũng có người thích làm việc với những con số. Và chắc chắn có những người lại thích viết lách hơn cả. Muốn tìm được Ikigai, trước hết bạn phải biết mìn là ai. Việc này phải làm đúng, phải thật trung thực đối với bản thân!
- Bạn muốn trở thành ai trong tương lai?
Nghĩ về tương lai của mình, bạn thực sự mơ ước sẽ là ai trong cuộc sống này? Nếu bạn muốn trở thành một nghệ sĩ, thì hãy đừng đi học kinh tế…Đừng nghĩ đến tiền lương hay địa vị xã hội sau này. Hãy bất chấp ý kiến của người xung quanh, họ hàng bạn bè về bạn. Nếu bạn muốn trở thành một hướng dẫn viên du lịch để được đi khắp đó đây, hãy xác định như vậy, kể cả khi bạn là con một hay bố mẹ làm to.
- Bạn hiểu biết về vấn đề nào nhất?
Hãy thật thà với mình: Chủ đề nào bạn thạo nhất và sẵn sàng thảo luận nó suốt đêm ngày? Bạn thường hay xem gì trên điện thoại của mình? Bạn có hứng thú tìm hiểu về lĩnh vực nào? Nếu bạn thật sự thích một cái gì đó, ắt hản bạn sẽ biết phải chọn nghề gì để thỏa mãn đam mê này.
- Bạn yêu thích làm gì trong hiện tại?
Cảm nhận cuộc sống thường ngày là điều ít người chú ý tới. Bạn đạt được điểm cao, được mọi người yêu quý ngưỡng mộ nhưng lại không thấy vui trong cuộc sống. Đó có thể là dấu hiệu để bạn phải tìm Ikigai khác đấy.
Sau khi đã trả lời được 4 câu hỏi, còn phải làm một việc bắt buộc: lập danh sách những việc gì bạn không thích làm. Đối chiếu câu trả lời với danh sách này, đến lúc đó bạn mới có thể hình dung ra Ikigai của mình.
IKIGAI VÀ HƯỚNG NGHIỆP
Người Nhật cho rằng tinh thần trách nhiệm và kỳ vọng đặt lên vai mỗi người chính là yếu tố góp phần làm nên một cuộc sống hạnh phúc và lành mạnh. Nhưng đây là điểm mà chúng ta cần chú ý: Có một sự khác biệt rõ rệt giữa bận rộn và bị stress. Vật lộn giữa vô vàn deadline và luôn phải gồng mình lên để cáng đáng công việc của mình? Như vậy không có vẻ Ikigai một chút nào. Nhưng nếu vào buổi sáng bạn thức dậy và thấy tràn đầy năng lượng cùng cảm xúc hứng khởi về một ngày mới trước mắt thì sao? Hẳn nhiên đó là Ikigai rồi.
Bạn tìm ra điều làm mình hạnh phúc trong cuộc sống. Sự hạnh phúc đó có được từ việc chọn được ngành nghề hợp với đam mê của mình. Nhà vô địch Công thức 1 Eddie Irwin đã nói: “Công việc yêu thích – đó là sở thích được trả nhiều tiền!” . Chọn được công việc mình muốn, đó chẳng phải là thứ khiến bạn thức dậy vào mỗi sáng sao? Hướng nghiệp là sự kết hợp giữa việc làm các bài trắc nghiệm và sự tư vấn đến từ chuyên gia. Kết quả thu được là sự phân tích chi tiết về đặc điểm tính cách của từng cá nhân. Qua đó, mỗi người có thể tự chọn ngành nghề phù hợp với mình.
